Машина хайдашни урганмокчиман унинг сирлари
Mashinani boshqarish sirlari
Mashina boshqarishga qaror qildingizmi? To‘g‘ri o‘ylabsiz. Zamonaviy kishini avtomobilsiz tasavvur qilish qiyin. O‘rta asrlardagi erkakning otda yura olmasligini tasavvur qilib ko‘ring-a! Chunki, ot bo‘lmasa, u qanotsiz qushga o‘xshab qolardi. Zamonaviy ayol-chi? Unga, ayniqsa, mashina xo‘jalik ishlarida, do‘kon, bozorlarga borishda yaqin yordamchi bo‘lib, bolalarni maktab, bog‘chalarga olib borish endi muammo bo‘lmay qoldi. Mashinasiz esa, bunday oddiy vazifalarni bajarish qiyinchilik tug‘dirar edi.
Haydovchi-inspektor To‘xtamurod Egamberdiyev. Foto: Daryo
Mana haydovchilikka o‘qish ham tugadi, guvohnoma ham olindi, endi o‘z avtomobilini to‘la huquqli haydovchi sifatida boshqarish mumkin. Lekin bir o‘zingiz shaharning serqatnov ko‘chalariga chiqishga shoshilmang. Yana kamqatnovroq ko‘chalarda qo’shimcha dars olsangiz, u sizga avtomobilni his qilishga, o‘z haydovchilik ko‘nikmalaringizni baholashga imkon beradi. Avtomobilda yurish shahar markazidagi do‘konga borish paytida azob-uqubat emas, balki quvonch, rohat bag‘ishlashi kerak.
Yosh haydovchi har tomonlama qiyinchiliklarga uchraydi: u mashinani joyidan jildirib olishga qiynaladi, yurgizayotganida uning gabaritini his qila olmaydi, tez yurishga qo‘rqadi, nihoyat rulni boshqarishni boshlaganda qaltiroq bosishi mumkin.
To‘xtamurod Egamberdiyev “Daryo” muxbiri bilan suhbatda. Foto: Daryo
Biz bu borada haydovchi-inspektor To‘xtamurod Egamberdiyev bilan suhbatlashdik. U avtomobil boshqarishning oltin qoidalari bilan o‘rtoqlashdi:
“Avtomobil boshqarganda eng muhim narsa nima, deb so‘rashadi. Malakali mutaxassis sifatida haydovchi ko‘plab ko‘nikmalarga ega bo‘lishini, bulardan uch oltin qoida asosiysi ekanligini ta’kidlamoqchiman:
Avtomobilni his qilish – bu avtomobil boshqarish amaliyoti paytida hosil qilingan sezgi majmui, u avtomobilning haydovchi harakatiga sezgirlik bilan bo‘ysunishini his qilishga yordam beradi. Yosh haydovchi yarim yillar atrofida avtomobil boshqarib o‘zini tajribali deb hisoblaydi. U o‘z do‘stlarini mashinasiga o‘tqizib, mahoratini ko‘rsatib qo‘yish maqsadida tanish yo‘ldan haydab ketadi.
Yurib ketayotgan avtomobil og‘irligiga qarab, uning boshqariluvchanligi ham o‘zgaradi. Yosh haydovchi buni sezmaydi, negaki unda hali avtomobilni his qilish qobiliyati to‘la rivojlangan emas.
To‘xtamurod Egamberdiyev “Daryo” muxbiri bilan suhbatda. Foto: Daryo
Tezlikni his qilish. Boshlovchi haydovchilar gazni ortiqcha bosishni xohlamasdan sekinroq yurishga harakat qiladi. Ular bilan gaplashib, tez yurishdan qo‘rqishi sababini aniqladim. Haydovchilikka o‘qiyotgan paytda ular hech qachon tez yurmagan va bu nima ekanligini tushunmaydi. Ular sekin yurgan, lekin endi tezlikni his qilish vaqti keldi. Buni o‘ziga ishongan holda rulga o‘tirish uchun o‘rganish zarur. Eng yaxshisi, yakshanba kuni ertalab keng yo‘lga chiqib tezlikni sinab ko‘rgan ma’qul. Yosh haydovchi yoniga maslahatchi sifatida tajribali haydovchini o‘tqizib qo‘yish kerak, shunda ko‘ngil xotirjam bo‘ladi.”
Manyovr qilish haqida
“Orqaga yurishda, shuningdek torroq joyda harakatlanganda manyovr qilish muammosi paydo bo‘ladi, negaki, bunda g‘ildiraklar keskin burilgan bo‘lib avtomobil kuzovini to‘g‘irlashga xalal beradi. Avtomobil bilan to‘siqqa tegib, uni bukib qo‘ymaslik uchun yonga bo‘ladigan harakatni his qilish, avtomobil korpusini yengil burib olish zarur.”
Haydovchi-inspektor To‘xtamurod Egamberdiyev. Foto: Daryo
To‘xtamurod Egamberdiyevning yosh haydovchilarga maslahatlari
Suhbatimizni tugatar ekanmiz, instruktorga uning qimmatli maslahatlari uchun minnatdorchilik bildiramiz va yosh haydovchilar yo‘l harakati qoidalariga qat’iy amal qiladi va bu o‘z navbatida ularga avtomobil boshqarishda quvonch keltiradi, deb o‘ylaymiz.
Эски намунадаги ҳайдовчилик гувоҳномасини янгисига алмаштириш. Қўлланма
Эски намунадаги ҳайдовчилик гувоҳномалари 2021 йил охирига қадар алмаштирилиши керак. Уларни Йўл ҳаракати хавфсизлиги бошқармаси (ЙҲХБ) бўлимларида ва давлат хизматлари марказларида янгилаш мумкин. Шу билан бирга, гувоҳномани алмаштириш учун онлайн ариза билан ҳам мурожаат қилиш мумкин. Буни қандай амалга ошириш мумкинлиги ҳақида «Газета.uz» қўлланмасида ўқишингиз мумкин.
Эски намунадаги ҳайдовчилик гувоҳномаларини янги намунадаги гувоҳномаларга мажбурий алмаштириш муддати 2021 йил 31 декабргача узайтирилди. Уларни 20 дақиқа мобайнида ЙҲХБ Рўйхатдан ўтказиш ва имтиҳон олиш бўлимларида (манзиллар) ва давлат хизматлари марказларида алмаштириш мумкин. Кутиш вақти навбатга боғлиқ.
Эски намунадаги ҳайдовчилик гувоҳномасини алмаштириш аризасини Ягона интерактив давлат хизматлари портали (ЯИДХП)да ҳам тўлдирса бўлади. Кўпгина ҳайдовчилар карантин чекловлари шароитида ушбу хизматдан фойдаланишни маъқул кўришлари мумкин.
Ушбу хизматдан Тошкентнинг Мирзо Улуғбек, Миробод, Учтепа, Шайхонтоҳур, Юнусобод, Чилонзор ва Яшнобод туманлари, Бухоро, Жиззах, Қўқон, Навоий, Наманган, Термиз, Фарғона, Хива ва Чирчиқ шаҳарлари, шунингдек, Самарқанд ва Қашқадарё вилоятлари, Жиззах вилоят Дўстлик тумани, Бухоро вилоят Қоракўл тумани, Андижон вилоят Андижон тумани ва Фарғона вилоят Сўхд туманлари аҳолиси фойдаланишлари мумкин.
Ариза берувчилар тайёр гувоҳномалар учун давлат хизматлари агентлигига келишлари керак холос. Ягона интерактив давлат хизматлари портали сайти орқали қандай қилиб ариза бериш кераклигини батафсил тушунтирамиз.
Муҳим маълумот: ЙҲХБ маълумотлар базасида барча гувоҳномаларнинг тўлиқ маълумотлари мавжуд эмас. Бу ҳақида фақатгина ариза берилганидан сўнггина билиш мумкин. Одатда, маълумотлар базасида 2006 йил гувоҳнома намуналари мавжуд. Aгар гувоҳнома олдинроқ берилган бўлса, аризани онлайн тарзда топшириш имконияти бўлмаслиги мумкин. Бу вазиятда давлат хизматлари марказига ёки Рўйхатдан ўтказиш ва имтиҳон олиш бўлимларига бориш керак бўлади.
ЯИДХПда рўйхатдан ўтиш
(Aгар сиз ЯИДХПда рўйхатдан ўтган бўлсангиз ёки сизда ЭРИ бўлса, дарҳол пастдаги «Ҳайдовчилик гувоҳномасини янги намунадаги гувоҳномага алмаштириш» бўлимига ўтишингиз мумкин.)
1. my.gov.uz сайтига киринг ва «Рўйхатдан ўтиш»ни танланг. Тизим сизни автоматик тарзда id.gov.uz сайтига ўтказади.
2. Фуқаролик тўғрисидаги маълумотни кўрсатиб, электрон рақамли имзо (ЭРИ)сиз рўйхатдан ўтиш усулини танланг. Aгар сизда ЭРИ бўлса, рўйхатдан ўтишингиз шарт эмас.
Тизим фойдаланувчини рўйхатдан ўтиш тугаганлиги тўғрисида хабардор қилади, аккаунт ҳолати «ҳақиқий» бўлмайди. Маълумотларни тасдиқлаш учун электрон рақамли имзонинг (ЭРИ) шахсий сертификатини тақдим этиш керак. У ҳар қандай давлат хизматлари марказлари томонидан берилади. ЭРИни шунингдек e-imzo сайтида онлайн олиш мумкин. Маълумот учун, «Газета.uz» ЭРИни онлайн олиш бўйича қўлланмани тақдим этган эди.
Гувоҳномани алмаштириш учун ариза бериш
Ҳайдовчилик гувоҳномалари 10 йил муддатга берилади. 2022 йил 1 январдан бошлаб эски намунадаги ҳайдовчилик ва автомоторанспорт воситасини рўйхатдан ўтказиш гувоҳномаси яроқсиз ҳисобланади.
1. Рўйхатдан ўтгандан сўнг, my.gov.uz сайтига қайтиб, шахсий кабинетингизга киринг (Менюдаги «Кириш» бўлими).
2. Қидирув сатрига «ҳайдовчилик гувоҳномаларини» сўзини киритинг.
«Ҳайдовчилик гувоҳномасини янги намунадаги гувоҳномага алмаштириш» хизматини танланг.
Кейинги саҳифада «Хизматдан фойдаланиш» тугмасини босинг.
3. Сўнг ариза шаклини икки босқичда тўлдириш керак: тизим автоматик равишда ариза берувчининг ЖШШИРни, исми шарифини ва прописка бўйича яшаш манзилини киритади.
Фойдаланувчилар яшаб турган давлат, вилоят ва туман ҳақидаги маълумотларни ва истиқомат қилаётган уй рақамини киритишлари зарур.
4. Шундан сўнг, ҳайдовчилар тўлдириш шарт бўлган бўлимларга қуйидаги маълумотларни киритишлари керак бўлади:
эски ҳайдовчилик гувоҳномаси ким томонидан берилганлиги;
эски ҳайдовчилик гувоҳномаси серияси;
эски ҳайдовчилик гувоҳномаси рақами;
олдинги гувоҳноманинг берилган санаси;
шахсий телефон рақами.
5. Кейин, гувоҳнома категориясини танлаб, аризани юбориш керак бўлган иккинчи босқичга ўтинг.
Кейинги саҳифада категория тури, категория берилган сана ва категория бўйича алоҳида белгилар (агар бўлса) тўғрисидаги маълумотлар киритилади.
Категория тўғрисидаги маълумотлар берилганидан кейин, «Сохранить» («Сақлаш») тугмаси босилади ва тизим сизни олдинги саҳифага қайтаради. Унда сиз маълумотлар тўғрилигини текшириб, «Юбориш» тугмасини босасиз.
6. Шундан сўнг, ариза берувчининг кўрсатилган электрон манзилига ва телефон рақамига унинг аризаси қабул қилинганлиги, шунингдек электрон хизматлар (Click, Payme, Upay, Paynet ва бошқалар) ёки банк орқали тўланиши мумкин бўлган ҳисоб реквизитлари кўрсатилган сўровноманинг «Тўлов амалга оширилиши кутилаётган» ҳолати тасдиқланганлиги тўғрисида хабар келиши керак.
Хизмат нархи 0,7 базавий ҳисоб миқдорини 0,7 (156 100 сўм) ташкил этади. Инвойснинг амал қилиш муддати чекланмаган.
7. Тўлов амалга оширилгандан сўнг, ариза берувчи янги намунадаги гувоҳномани олиш учун юқоридаги рўйхатда келтирилган энг яқин давлат хизматлари марказларига мурожаат қилиши мумкин. Бунда эски намунадаги гувоҳномани тақдим этиш шарт. Бу ерда улар суратга тушишни таклиф қилишади. Вақтни тежаш мақсадида оператордан маълумотлар базасида сақланадиган паспортдаги фотосуратдан фойдаланишни сўраш мумкин.
Тушда машина кўриш турли нарсаларни билдириши мумкин. Oқ машина – кучли ташвиш аломати. Ёрқин рангли транспорт воситалари – уларни “учириб” хайдаш ва йўлда хеч қандай тўсиқ ва чуқур (яма) ларга тушмаслик – муваффаққият ва шарафга эришиш белгиси. Янги машина – ходисалар ривожи сизнинг фойдангизга боғлиқ равишда бормоқда. Сиз ўз кучларингизга ишонишингиз мумкин.
ТУШДА МАШИНА КЎРИШ: МИЛЛЭР ТУШ ТАъБИРИ БЎЙИЧА
Киши тушда машина кўрса – унга катта ташвиш туғдирадиган бир лойихани амалга ошириши, аммо натижа унинг учун жуда фойдали бўлишидан. Эски машина кўриш – душманларингиз ўз фаровонлигини таъминлаш учун сизнинг харакатларингиздан анча ўзиб кетади. Юриб кетаётган машина ичига тортиб кетиши – бизнесдаги йўқотишлар ва яқинда кетма-кет келадиган омадсизликларнинг бошланишидан дарак. Бу туш умуман олганда омадсиз битимлардан зарар кўриш хақида огохлантиради.
Тушда ишлаб турган меҳанизмни кўриш – кўплаб жабхаларда жиддий қийинчиликларни ваъда қилади ва айни пайтда дўстларингиз сизни қўллаб-қувватлашларидан ҳабар беради. Тушда машинанинг бузилиб қолиши – дўстларнинг йўқотилишини билдиради. Агар тушга ёнғин ўчириш машинаси кирса, бу фавқулодда вазият билан боғлиқ ташвиш ва хаяжонни ваъда қилади. Агар ёш ҳоним тушида ёнғин ўчириш машинасида “учиб кетаётган бўлса – у ноҳуш битимда қатнашмаслик учун эхтиёт бўлиш керак.
ТУШДА МАШИНА КЎРСА НИМА БЎЛАДИ: СВЕТКOВ БЎЙИЧА
Тушда машина хайдаш ва бундан қувониш – афсуски, омадсизликка, пулсизликка, ташвишлар орртиришга, шаҳсий хаётда ноҳушликлар ва тўсиқлар учрашини билдиради;
Машинада у ёқдан бу ёққа юриш – оғирликлар, расмий ариза, хужжат рамзи;
Машинани тўҳтаб туриш жойига қўйиш – ажралиш вақти келганини англатади;
Тушда машина аварияга, автохалокатга учраса – йўқотилганларнинг қайтиб келиши;
Аёл киши тушида машина хайдаса – унинг ошиғи бўлиши мумкин;
Машинанинг ғилдираги тешилса – муносабатларнинг якунланиши ёки ажрашишлар;
Тушда машина миниш – янги муносабатлар, никохлар;
Машинада сафарга чиқиш – шаҳсий хаётдаги ўзгаришлар.
ТУШДА АВТOМOБИЛ КЎРИШ ТАъБИРИ: МИЛЛЭР БЎЙИЧА
Машинада юриб кетаётганлик – ишларингиздаги фаоллик ва омад деган маънони англатади. Агар сиз автохалокатга учраган бўлсангиз, унда бундай тушдан кейин сиз иштирок этишни режалаштираётган базмдан яҳши таассуротни кутманг. Тушда машина бошқариш ва бунда автохалокатдан қочиб қутулиш – яҳши нишонадир: сиз фикрларингизга қарши бўлган душманларингиз билан тўқнашувдан қутулиб қолишингиз мумкин. Тушда машина сотиб олиш – бу хам яҳши белги бўлиб, олдинги яҳши холатингизни тиклашингиздан далолат беради. Аммо машинани сотиш – тақдирда ноҳуш ўзгаришлар кутилишидан гапиради. Машина хайдаса – тасодифан зарар кўриш, баъзида касалликлар аломати.
Тушда машина юриб кетаётганида ундан ташқарига отиб юборилиш – ёқимсиз ҳабарлар эшитишга. Машинанинг бузилиши хам ноҳуш янгиликлардан дарак беради. Тушда шунчаки автомобил кўриш – сафарга чиқиш, хаётдаги ўзгаришлар, ёқимли саёхатни билдиради. Машинани йўқотиш ёки уни ўғирлаб кетилиши – келажагингизни хал қилувчи кўплаб режаларингизга тўсқинликлар пайдо бўлиши. Машинадан тушиш – режаларингизнинг муваффақиятли амалга ошиши белгисидир, бу сизга мамнуният олиб келади.
Машинанинг чироқлари (фаралари) ёнган бўлса, кимдир сиз билан учрашишни орзу қилаётганидан гапиради. Шу сабабли, янги танишишларга тайёр бўлингиз. Машина чироғини липиллатиб кетса, бу беқарорлик белгисидир.
ТУШ ТАъБИРИ: МАШИНА МИНСА
Қизил рангли автомобил – эркинлик исташ рамзи. Агар ханузгача ота-онангизнинг “елкасида ўтирган” бўлсангиз, харакат қилиш ва мустақил хаётга қадам босиш кераклигидан. Эркаклар учун бу хаддан ортиқ жинсий фаолликни англатиши мумкин.
Агар тушда машина пачоқ бўлган бўлса – ишда камроқ вақт сарфлаб, оилангиз билан хам вақт ўтказишингиз кераклигидан. Бу шунингдек бошқаларга кўп хам таянмасдан, вазият бошқарувини ўз қўлингизга олиш кераклигини хам билдиради.
Бегона одамнинг машинасида ва йўловчи сифатида кетиш – ўнгида унга ишониб топширилган ишда жавобгарликни олишдан қўрқувни англатади.
Тушда сиз кетаётган автомобил аварияга учраб, тескари бўлиб кетса, мақсадларингизга эришишда кўплаб тўсиқларга дучор келишингизни билдиради.